WSTĘP
W ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania problematyką starości i starzenia się, co niewątpliwie jest związane z szybko postępującymi zmianami demograficznymi w Polsce. Obecnie znaczna część populacji osób starszych żyje w krajach określanych jako region Globalnego Południa. Mimo iż Polska geograficznie do tej strefy nie należy, starzenie się jej populacji jest, podobnie jak w tych krajach, zjawiskiem zachodzącym w bardzo szybkim tempie, takim, że przemiany demograficzne wyprzedzają wzrost gospodarczy. O ile kraje rozwinięte gospodarczo w wyniku rozpoznania przemian demograficznych i przewidywania ich skutków miały czas na przynajmniej częściowe przygotowanie się na konsekwencje procesu starzenia się (np. poprzez rozwinięcie systemu ubezpieczeń społecznych, przyjęcie rozwiązań wydłużających możliwości zatrudnienia), o tyle kraje mniej zaawansowane społeczno-ekonomicznie, w tym Polska, stoją w obliczu sytuacji, w której przemiany demograficzne następują tak szybko, że utrudniają reagowanie na pojawiające się wyzwania. W dyskursie publicznym w Polsce coraz dobitniej wyrażane jest przekonanie, że starość stanowi równie istotny etap życia jednostki, jak każdy poprzedni, a poznanie i analiza procesów starzenia się na wszystkich płaszczyznach życia nie tylko przyczyni się do pogłębienia ogólnej wiedzy o człowieku, lecz także pozwoli na przygotowanie różnych sfer życia społeczno-gospodarczego na przyjęcie stale rosnącej populacji osób starszych. Biorąc powyższe pod uwagę, należy uznać, że dotychczasowy model aktywności ludzi starszych nie przystaje do aktualnych wyzwań cywilizacyjnych.
Przedsiębiorczość 60+
Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej wraz z Fundacją „Aktywny Senior” rozpoczęli badania nad postawami i zachowaniami przedsiębiorczymi wśród seniorów z Wrocławia. Działania te wpisują się w zagadnienia definiowane w literaturze i praktyce jako „Longevity Economy” („ekonomia długoaktywności”). Biorą pod uwagę dobro osób 60+ i są przez te osoby współkreowane w optyce horyzontalnej.
Cele, założenia operacyjne oraz zaplanowane działania w zakresie rozwoju idei Przedsiębiorczość 60+ uwzględniają zarówno społecznie i politycznie preferowane kierunki rozwoju (innowacyjność, inkluzyjność, przedsiębiorczość społeczną, sieciowość współpracy, wzmacnianie solidarności międzypokoleniowej, przeciwdziałanie społecznemu wykluczeniu i ageizmowi, rozwijanie i promowanie srebrnej gospodarki, promocję wolontariatu oraz postaw umacniających kapitał społeczny), jak i aktualny stan wiedzy gerontologicznej (nacisk na upodmiotowienie osób starszych, wzmocnienie ich poczucia bezpieczeństwa, zagwarantowanie wsparcia w procesie adaptacji do szybko zmieniającej się rzeczywistości oraz uwzględnianie indywidualizacji procesów starzenia się).
Opracował zespół:
dr hab. Aldona Dereń, profesor uczelni Politechnika Wrocławska, dr inż. Jan Skonieczny Politechnika Wrocławska, Marian Ferenc, Prezes Zarządu Fundacji „Aktywny Senior”